पिंपरी, दि. २७ नोव्हेंबर २०२४: भारतीय संविधान हा केवळ कायद्यांचा संच नसून स्वातंत्र्य, समता, बंधुता आणि न्याय या मानवी मूल्यांना अधोरेखित करणारा मानवतेचा सर्वसमावेशक जाहिरनामा आहे, असा विचार पिंपरी चिंचवड महापालिकेच्या वतीने आयोजित परिसंवादात उपस्थित वक्त्यांनी मांडला. भारतीय संविधान दिनानिमित्त आयोजित या दोन दिवसीय कार्यक्रमांतर्गत “भारतीय संविधानाला अभिप्रेत समाजव्यवस्था” या विषयावर परिसंवादाचे आयोजन करण्यात आले होते.
मुख्य मुद्दे:
- मानवतेचा केंद्रबिंदू: भारतीय संविधान हे सामाजिक समतेचे प्रतीक असून सर्वधर्मसमभाव, स्वातंत्र्य आणि बंधुत्वाला प्रोत्साहन देते.
- संविधान निर्मितीची उद्दिष्टे: स्वातंत्र्यानंतरच्या भारतातील विषमता, गरिबी, निरक्षरता यांसारख्या समस्या सोडवण्यासाठी संविधान हे मार्गदर्शक ठरले.
- प्रेम आणि समता: “प्रेम करण्याचा अधिकार” हा नैसर्गिक हक्क असल्याचे वक्त्यांचे मत.
- संवैधानिक अधिकारांचा प्रचार: नागरिकांनी संविधानाचा अभ्यास करून आपल्या अधिकारांसाठी सजग राहावे.
परिसंवादाचा सार:
परिसंवादामध्ये प्रा. दिलीप महालिंगे, प्रा. डॉ. अर्चना जगतकर, के. अभिजित, मुकुल निकाळजे यांसह विविध मान्यवर वक्ते सहभागी झाले. त्यांनी संविधानाच्या मूलभूत मूल्यांवर प्रकाश टाकत, विविध मुद्द्यांवर चर्चा केली.
- प्रा. दिलीप महालिंगे: भारतीय संविधान हा सर्वसमावेशकतेचा आदर्श आहे; तो प्रत्येकाला समानतेचा अधिकार प्रदान करतो.
- प्रा. डॉ. अर्चना जगतकर: संविधान ही केवळ कायद्याची संहिता नसून ती एक जीवनपद्धती आहे.
- के. अभिजित: संविधानाने दिलेला प्रेमाचा हक्क विषमता दूर करणारा आहे. आंतरजातीय आणि आंतरधर्मीय विवाह समतेचा मार्ग सुकर करतात.
- मुकुल निकाळजे: विवेकबुद्धीचा उपयोग करून योग्य प्रतिनिधींची निवड संविधानाला बळकट करते.
विशेष विचार:
- डॉ. मौलिक राज: भारतीय संविधानाने आर्थिक, सामाजिक आणि राजकीय समतेसाठी केलेल्या तरतुदी अत्यंत महत्त्वाच्या आहेत.
- डॉ. अविनाश तायडे: घटनाकारांनी इतिहासातून धडा घेत विवेकी आणि वैज्ञानिक दृष्टीकोन रुजवण्याचे स्वप्न पाहिले.
कार्यक्रमाचे प्रमुख पाहुणे:
परिसंवादात उपस्थित प्रमुख पाहुण्यांमध्ये विशेष अधिकारी किरण गायकवाड, माजी नगरसेवक मारुती भापकर, कामगार नेते निवृत्ती आरवडे, सामाजिक कार्यकर्ते संतोष जोगदंड यांचा समावेश होता.
कार्यक्रमाची वैशिष्ट्ये:
- आयोजक: पिंपरी चिंचवड महानगरपालिका
- मार्गदर्शन: आयुक्त शेखर सिंह
- दुर्दृश्य प्रणालीद्वारे सहभाग: शिकागो येथील डॉ. मौलिकराज, गांधीनगरच्या डॉ. अविनाश तायडे आणि दिल्लीच्या डॉ. प्रज्ञा जाधव.
- उपस्थित नागरिक: विविध सामाजिक, शैक्षणिक आणि सांस्कृतिक क्षेत्रातील मान्यवर नागरिक व महापालिकेचे अधिकारी.
उत्सवाचे महत्त्व:
भारतीय संविधानाचा गाभा म्हणजे मानवता आणि सर्वसमावेशकता. संविधान दिनानिमित्त आयोजित हा कार्यक्रम सामाजिक जागरूकता निर्माण करण्यासाठी एक उत्तम व्यासपीठ ठरले.