कोल्हापूर आणि गडचिरोली जिल्ह्यांतील दोन शिक्षकांना यंदाच्या राष्ट्रीय शिक्षक पुरस्कारासाठी निवड करण्यात आली आहे. कोल्हापूरमधील सौ एस.एम. लोहिया हायस्कूल आणि ज्युनियर कॉलेजचे शिक्षक सागर बगाडे आणि गडचिरोली जिल्ह्यातील झिल्हा परिषद (झेडपी) उच्च प्राथमिक डिजिटल शाळा जाजावंडी येथील शिक्षक मंता बेडक यांचा समावेश आहे. केंद्रीय शिक्षण मंत्रालयाने मंगळवारी जाहीर केलेल्या यादीत या दोन्ही शिक्षकांची निवड करण्यात आली आहे. दोन्ही शिक्षकांना हा पुरस्कार 5 सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिनानिमित्त प्रदान केला जाणार आहे.
कोल्हापूरमधील 57 वर्षीय कला शिक्षक सागर बगाडे यांना 30 वर्षांचा अनुभव असून, त्यांच्या लोकनृत्याच्या कामगिरीसाठी दोन आशिया पॅसिफिक वर्ल्ड रेकॉर्ड्स मिळाले आहेत. बगाडे यांनी सांगितले, “मी पूर्वी अनिश्चित होतो की कला शिक्षकांना हा पुरस्कार मिळेल का. फायनलिस्टमध्ये निवड झाल्यानंतर मला आशा वाटू लागली.” पुढील वर्षी सेवानिवृत्त होणारे बगाडे, शिक्षणाबद्दलची त्यांची कल्पना वेगळी असल्याचे सांगतात. “माझे अनेक विद्यार्थी, जे अकादमिकदृष्ट्या मागे होते, त्यांनी कला-आधारित उद्योगात यशस्वी करिअर निर्माण केले आहे. आजच्या काळात मुलांनी करिअर घडविणे किती महत्त्वाचे आहे हे जाणून घेणे गरजेचे आहे. सेवानिवृत्तीनंतर, मी हे विचार महाराष्ट्रातील दुर्गम भागांतील मुलांपर्यंत पोहोचवणार आहे,” असे बगाडे यांनी सांगितले.
गडचिरोली जिल्ह्यातील एटापल्ली तालुक्यातील शिक्षक मंता बेडक, 42, यांचे विद्यार्थ्ये माडिया आदिवासी समाजातील आहेत. 2010 मध्ये बेडक यांनी शिक्षक म्हणून जबाबदारी स्वीकारली तेव्हा शाळेत फक्त सात विद्यार्थी होते. “आता आमच्या शाळेत इयत्ता 1 ते 7 च्या 138 विद्यार्थी आहेत. आधी मी एकटा शिक्षक होतो, आता चार शिक्षक आहेत. जवळच्या गावांतील मुलेही आमच्या शाळेत येत आहेत,” असे बेडक यांनी सांगितले. या शाळेत आता प्रोजेक्टर आणि स्मार्ट टीव्ही असून, बेडक यांनी समाजाच्या सहाय्याने हे साधन उपलब्ध करून दिले आहे. मात्र, या गावातील मुलांना माध्यमिक शिक्षणासाठी एटापल्लीला जावे लागते.
गेल्या वर्षी, पुणे जिल्ह्यातील अंबेगाव तालुक्यातील पिंपळगाव महालुंगे झेडपी शाळेतील शिक्षिका मृणाल गंजाळे यांना तंत्रज्ञानाचा वापर करून शिक्षणात नवकल्पना केल्याबद्दल राष्ट्रीय शिक्षक पुरस्कार मिळाला होता.